ဒီတစ်ခေါက် ရန်ကုန်ပြန်တာ တော်တော်အကျိုးရှိသွားတာကတော့ MZ က လူငယ်တွေနဲ့ တွေ့လိုက်ရတယ်။ လက်ရှိ pro မဟုတ်သေးတဲ့ သူတွေရဲ့ စကားကို ကြားချင်နေတာ ကြာလှပြီ။ MZ က လူငယ်တွေက အခုမှ စလေ့လာကစ လူတွေ နောက်ပြီး အခြား လိုင်းကနေ computer ကို စိတ်ဝင်စားလို့ ရောက်လာတဲ့ လူငယ်တွေ တော်တော်များများပါတယ်။ Pro တွေလည်း ပါတယ်။ လာတဲ့သူတွေကတော့ လုပ်ချင် ကိုင်ချင် လေ့လာချင်စိတ် အပြည့်ရှိတဲ့သူတွေလည်း မမှားပါဘူး။

MZ Gathering ကို ၄ နာရီ လောက်ချိန်းထားပေမယ့် မုန့်ဝယ်တာနဲ့ဆိုတော့ နောက်ကျသွားတယ်။ ကျွန်တော်က ၄ နာရီ ခွဲလောက်မှ ရောက်ဖြစ်တယ်။ မိုးက ရွာတာနဲ့ လူတွေ ကွဲကုန်ပြီ မှတ်တာ တော်သေးတာက exiter နဲ့ gipsy တို့ ရောက်နေတော့ ဆိုင်ထဲကို နေရာရွှေ့ထားပေးလို့။ ကျွန်တော် ရောက်မှပဲ ပွဲ စဖြစ်တာပေါ့။ ရောက်ရောက်ခြင်း လူတွေ မိတ်ဆက်တော့ ဟိုးအရင်တုန်းက ကျွန်တော် သိတဲ့ ကလေးတွေတောင် လူငယ်တွေ ဖြစ်ကုန်ပြီပဲ ဆိုတာ သိရတယ်။ ဟိုအရင် planet forum တွေ ခေတ်စားတုန်းက ကလေးတွေတောင် တော်တော်အသက်တွေကြီးလာပြီပဲ။ ငါလည်း တော်တော်အသက်ကြီးသွားပြီပဲလို့တောင် တွေးမိသေးတယ်။

ပွဲမှာတော့ အဓိက လူတစ်ယောက်ခြင်းစီရဲ့ Unicode ပေါ်အမြင်နဲ့ လူငယ်တွေ အမြင်ကို ဆွေးနွေးခိုင်းတယ်။ သူတို့တွေရဲ့ အမြင်တွေက လက်တွေ့ကျတယ်။ သူတို့ရဲ့ နေ့စဉ် ကြုံနေရတဲ့ အခြေအနေကိုပဲ အဓိက ပြောဆိုကြတာပဲ။ Unicod ကို လက်ရှိ သုံးနေတဲ့သူ တော်တော်နည်းတယ်။ နောက်ပြီး Unicode သွင်းထားတဲ့ သူတွေလည်း နည်းနေသေးတယ်။ တော်တောများများကတော့ လက်ရှိ ဇော်ဂျီကိုသုံးနေပေမယ့် နောက်ပိုင်း Unicode ကို ပြောင်းဖို့ စိတ်အား ထက်သန်တယ်။ ပြဿနာကတော့ Supporting ပဲ။ ဘယ်မှာ သွားမေးရမှန်းမသိတဲ့ ပြဿနာပဲ။ Myanmarsar.info က ထူးတေဇာ လာလို့ သူ့ site နဲ့ ပတ်သက်ပြီး supporting ကိစ္စတွေ ပြောဖြစ်သေးတယ်။ ဆိုးတဲ့ ပြဿနာတစ်ခုက Unicode ပြောင်းဖို့ ကိစ္စကို unicode နဲ့ ရေးထားတဲ့ အတွက်ကြောင့် ဖတ်လို့မရတာပဲ။ ဒါလည်း ဟုတ်တာပဲ။ ကျွန်တော်က web မှာ font embed လုပ်လိုက်ပေမယ့် RSS မှာက font embed မရဘူး။ ဒါကြောင့် unicode font ကို သွင်းခိုင်းဖို့ ကိစ္စမှာ ပြဿနာဖြစ်တာပဲ။ Unicode ကို ပြောင်းချင်ပေမယ့် ပြောင်းရမယ့် ကြောက်နေတဲ့သူတွေလည်း ရှိတယ်။ ကြောက်ရတဲ့ အကြောင်းကလည်း supporting ပြဿနာ ဆိုတာထက် communication ပြဿနာပဲ။ ကိုယ်ရေးတာ သူမမြင်တော့မှာ သူရေးထားတာ ကို မမြင်တော့မှာ ဖြစ်သွားမှာ ကြောက်ကြတာတွေလည်း ရှိတယ်။ အဲဒီ ပြဿနာကတော့ ကျွန်တော်လည်း ဖြစ်တာပဲ။ ဒါကြောင့် iPhone မှာ ဇော်ဂျီ သွင်းထားပြီး iPad မှာ unicode နဲ့ သုံးတယ်။ တစ်ခု နဲ့ မမြင်ရရင် နောက်တစ်ခုနဲ့ ကြည့်လို့ရအောင်ပေါ့။

နောက်တချက်က keyboard တွေထဲက ကြိုက်တာ ရွေးလို့ ရတယ်ဆိုတာကို မသိတဲ့သူတွေ ရှိတယ်။ keyboard နဲ့ input ကို မကွဲတဲ့ လူတွေ အများကြီးပဲ။ ဒါတွေကို နားလည်အောင် စိတ်ရှည်ရှည်နဲ့ ရှင်းပြ ရမယ်။ ဒါမှမဟုတ် ကောင်းမွန်တဲ့ documentation လိုတယ်။ အဲဒါတွေ ဖြေရှင်းဖို့ လိုသေးတယ်။ Unicode ပေါ်မှာ လက်ရှိ အမြင်တွေကို တော်တော်သိသွားတယ်။ computer သမားတွေတောင် ဒီလောက်ပဲ သိသေးရင် လုံးဝ End User တွေဆို တော်တော်ဆိုးမှာ။ Unicode ပြောင်းမယ်ဆိုရင် အကုန် တူတူ ပြောင်းမှပဲရမယ်။ Myidgroup က ကိုကြည့်ရှောင်တို့ ကိုဇူးဇူး တို့ လာတယ်။ သူတို့လည်း Unicode ပြောင်းတော့မယ်။ ကိုရောင်စိန် ကတော့ database ပို့ထားတယ်။ ထပ်စမ်းရအုံးမယ်။ လက်ရှိ သူတို့ database ကို စမ်းကြည့်တာ ကျွန်တော် ရေးထားတဲ့ PHP နဲ့ပဲ အဆင်ပြေတယ်။ အခြား converter တွေနဲ့ က ထင်သလောက် အဆင်မပြေဘူး။ import လုပ်တဲ့အခါမှာ error တွေ ဖြစ်နေတယ်။ ကျွန်တော့် code ကိုလည်း သူတို့ရဲ့ data ပေါ်မူတည်ပြီး ပြန်ပြီး လုပ်နေတာကြောင့်လည်း ပါတာပေါ့။ MZ ကတော့ အသင့်ဖြစ်နေပြီ။ ပြောင်းဖို့ အချိန်ကို စောင့်ဖို့ပဲ ကျန်တော့တယ်။

နောက်ပြီး လက်ရှိ လူငယ်တွေ ပေါ် အမြင်မေးကြည့်တယ်။ သူတို့ပြောကြတာကတော့ chat နဲ့ အချိန်ကုန်နေတယ်။ သင်တန်းတွေ တက်နေကြတာများတယ်။ နောက်ပြီး internet ကို အကျိုးရှိစွာ မသုံးတတ်ကြဘူး။ ကျွန်တော် ရန်ကုန်ရောက်တော့ connection က မကောင်းတဲ့ အချိန် ဖြစ်နေတော့ ကျွန်တော်တောင် ဘာမှ တောင် သေသေချာချာ မသုံးဖြစ်ဘူး။ vanilla MZ အတွက်ကပဲ အချိန်ပေးလိုက်တာများတယ်။ စာ ဖတ်ဖို့အတွက် Readitlater နဲ့ပဲ ဖတ်နေရတယ်။ အစအဆုံး ပြီးအောင်တော့ မစောင့်နိုင်ဘူး။ အကုန် download ဖို့ readitlater ထဲကို ထည့်။ ပြီးမှ ipad ကနေ readitlater ကို offline ရအောင် download ချ။ အိမ်ရောက်မှ အေးဆေးဖတ်ပဲ။ နောက်ပြီး website တော်တော်များများ ဝင်မရဘူး။ readitlater api လည်း ကောင်းကောင်းသုံးလို့မရလို့ လက်ရှိ သုံးနေတဲ့ app ထဲက read it later function က အလုပ်မလုပ်တော့ ခက်တာတွေလည်း ကြုံခဲ့ရတယ်။

ဒါကြောင့် internet ကို ကောင်းကောင်း အသုံးမချနိုင်ဘူးဆိုတာကိုတော့ ကောင်းကောင်းနားလည်လိုက်တယ်။ နောက်ပြီး သင်တန်း သံသရာ ။ အဓိက ယုံကြည်မှုတွေ ရှိလာအောင် လက်တွေ့ များများ မလုပ်တာကြောင့်လည်း ပါတာပေါ့။ ဘာပဲ ပြောပြော MZ ပွဲကို လာတဲ့ လူငယ်တွေကို အားရတယ်။ သူတို့မှာ တကယ်တတ်ချင် တကယ်ဖြစ်ချင်တဲ့ ဆန္ဒတွေ ရှိတယ်။ တချို့လူငယ်တွေ လေးတွေက တော်တော့်ကို ငယ်သေးတယ်။ ကျွန်တော် သူတို့ အရွယ်တွေတုန်းက သူတို့လောက်တောင် လေ့လာဖို့ အခွင့်အရေးတွေ မရခဲ့ဘူး။ အဲတုန်းက planet forum တစ်ခုလောက်ပဲ ရှိခဲ့တာ။ မေးစရာနေရာလည်း များများစားစားမရှိခဲ့ဘူး။ လူကတော့ ၂၅ ယောက်လောက်ပဲ လာပေမယ့် သူတို့ပြောတာတွေ မေးတာတွေ တော်တော်လေး နားထောင်လိုက်ရတယ်။ ကျွန်တော် ပြောချင်တဲ့ Mobile Application Development အကြောင်း ပြောချင်ပေမယ့် လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ နည်းနည်းလေး အလှမ်းဝေးတယ်။ လာတဲ့လူတွေထဲမှာ လက်တွေ့ လုပ်ငန်းခွင်ဝင်နေတဲ့သူ နည်းသလို အခုမှ စတင်လေ့လာနေတဲ့သူတွေ နောက်ပြီး ဘယ်လိုင်းကို သွားရမလဲ မသိတဲ့သူတွေပါနေတာကြောင့်လည်း မပြောဖြစ်ခဲ့တာပါ။

ဘာပဲ ပြောပြော ကျွန်တော်တို့ အခြား ပွဲတွေလို မဟုတ်ပဲ ရင်းရင်းနှီးနှီး ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောဆို ဆွေးနွေးခဲ့တဲ့ ပွဲ ၊ နောက်ပြီး လူတိုင်း ကိုယ့်အမြင်ကို ပြောကြတဲ့ ပွဲလေးဆိုလည်း မမှားပါဘူး။ အဲ… တစ်ယောက်ကတော့ အိမ်သာ သွားနေလို့ မပြောဖြစ်လိုက်ဘူး။ သူ့ကို အစက စောင့်အုံးမလို့ပဲ ဒီဘက်မှာ ပြောနေတာ အရှိန်မပျက်သွားအောင် ကျော်ပြီး ပြောလိုက်ရတာကြောင့်ပါ။ အဲဒါလေးတစ်ခုတော့ စိတ်မကောင်းဖြစ်မိတယ်။

လာခဲ့တဲ့သူတွေ အားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ နောက်ပြီး ပွဲကို စီစဉ်ပေးခဲ့တဲ့ Gipsy ကိုလည်း ကျေးဇူးတင်တယ်။ ပွဲကို အဆင်ပြေအောင် နေရာရွှေ့ပေးခဲ့တဲ့ Exiter နောက်ပြီး လိုအပ်တာတွေ ဝိုင်းကူပေးခဲ့တဲ့ ညမီးအိမ် နောက်ပြီး iPad ကြီးနဲ့ ရောက်လာတဲ့ ထူးတေဇာ အပြင် လာရောက်ခဲ့တဲ့ သူတွေ အားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။